درمان و جراحی اسکولیوز؛ از تمرینهای اصلاحی تا پیشرفتهترین روشهای روز دنیا
اگر هنگام نگاه کردن در آینه متوجه نامتقارن بودن شانهها، چرخش کمر یا قوز ملایم در پشت خود شدهاید، ممکن است نشانهای از اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات باشد.
اما نگران نباشید علم امروز راهحلهای مؤثر و مطمئنی برای کنترل و درمان این مشکل در اختیار ما گذاشته است؛ از تمرینات اصلاحی و فیزیوتراپی تخصصی گرفته تا درمانهای نوین غیرجراحی و جراحی دقیق ستون فقرات.
در کلینیک دکتر آرش مجدزاده، درمان اسکولیوز کاملاً علمی و شخصیسازیشده انجام میشود؛ یعنی وضعیت ستون فقرات شما بهصورت سهبعدی بررسی میشود و بر اساس شرایط خاص بدنتان، برنامه درمانی اختصاصی طراحی میگردد.
اسکولیوز چیست و از کجا بفهمیم به آن مبتلا هستیم؟
اسکولیوز نوعی انحراف جانبی ستون فقرات است که باعث میشود بدن از پشت به شکل حرف S یا C دیده شود.
در حالت طبیعی، مهرههای ما انحناهای ملایمی دارند، اما در اسکولیوز، این انحناها از مسیر طبیعی خارج میشوند.
بر اساس گزارش Mayo Clinic، حدود ۲ تا ۳ درصد از مردم درجاتی از اسکولیوز دارند و در اغلب موارد، این مشکل از دوران نوجوانی آغاز میشود.
علائم شایع اسکولیوز:
- نابرابری در شانهها
- برجستگی یک سمت کمر هنگام خم شدن
- چرخش یا بالا بودن یک سمت لگن
- درد یا خستگی در ناحیه کمر
- در موارد شدید، اختلال در تنفس به دلیل فشردگی قفسه سینه
در کلینیک دکتر مجدزاده، با اسکن دقیق ستون فقرات و اندازهگیری زاویه کب (Cobb Angle) نوع و شدت انحراف مشخص میشود تا بهترین مسیر درمان انتخاب گردد.
انواع اسکولیوز و درمانهای متناسب با هر نوع
پیش از انتخاب روش درمان، باید نوع اسکولیوز مشخص شود. طبق بررسیهای Johns Hopkins Medicine، اسکولیوز به چهار گروه اصلی تقسیم میشود:
نوع اسکولیوز | علت بروز | گروه سنی | درمان مؤثر |
---|---|---|---|
ایدیوپاتیک | بدون علت مشخص، معمولاً ارثی | نوجوانان | تمرینات اصلاحی و فیزیوتراپی |
مادرزادی | رشد غیرطبیعی مهرهها در دوران جنینی | کودکان | پایش مداوم یا جراحی اصلاحی |
عصبی–عضلانی | ناشی از اختلالات عصبی مثل فلج مغزی | تمام سنین | ترکیب فیزیوتراپی و جراحی |
دژنراتیو | بهعلت تحلیل مهرهها و دیسکها در سنین بالا | بزرگسالان | اوزوندرمانی، تزریق اپیدورال، لیزر پرتوان |
اسکولیوز در کودکان و بزرگسالان
🔹 در کودکان: معمولاً بدون درد است و والدین اولین کسانی هستند که متوجه تغییر در حالت بدن میشوند. تشخیص زودهنگام در این سن حیاتی است و میتواند با تمرینات اصلاحی جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد.
🔹 در بزرگسالان: معمولاً از نوع دژنراتیو است و همراه با درد، محدودیت حرکتی یا فشار عصبی بروز میکند. در این حالت از روشهایی مانند لیزر پرتوان، اوزوندرمانی یا تزریق اپیدورال استفاده میشود.
آیا اسکولیوز میتواند باعث فلج شود؟
در اغلب موارد خیر. اسکولیوز معمولاً باعث فلج نمیشود؛ تنها در موارد بسیار شدید که فشار مستقیم بر نخاع وارد شود، علائم عصبی مانند بیحسی یا ضعف ممکن است بروز کند.
بر اساس آمار AAOS، کمتر از ۵٪ بیماران دچار درگیری عصبی جدی میشوند.
درمان اسکولیوز بدون جراحی
خبر خوب این است که بیشتر بیماران نیازی به عمل ندارند!
در صورتی که زاویه انحراف کمتر از ۴۰ درجه باشد، میتوان با روشهای غیرجراحی و ایمن بهبود چشمگیری ایجاد کرد.
در کلینیک دکتر مجدزاده، درمان بهصورت چندبعدی و تلفیقی انجام میشود؛ ترکیبی از:
- تمرینات اصلاحی اسکولیوز
- فیزیوتراپی تخصصی
- درمان با لیزر پرتوان
- اوزوندرمانی و تزریق اپیدورال
- طب سوزنی و سلولدرمانی برای ترمیم بافتها
حرکات اصلاحی اسکولیوز
تمرینات اصلاحی، اولین و مؤثرترین گام درمانی هستند. این حرکات باعث تقویت عضلات نگهدارنده ستون فقرات و بهبود فرم بدن میشوند.
مطالعات PubMed (2023) نشان دادهاند که تمرینات خاص میتوانند زاویه انحراف را بین ۵ تا ۱۵ درجه کاهش دهند و احتمال نیاز به جراحی را تا ۴۰٪ کم کنند.
نمونه تمرینها شامل:
- تمرین کشش جانبی
- تنفس اصلاحی دیافراگمی
- تثبیت مرکزی (Core Stability)
- روش تخصصی Schroth
درمان با لیزر پرتوان
لیزر پرتوان با نفوذ به عمق عضلات، باعث افزایش جریان خون، کاهش التهاب و تسریع ترمیم بافتی میشود.
طبق مقاله Journal of Back and Musculoskeletal Rehabilitation (2022)، استفاده از این روش تا ۵۰٪ شدت درد بیماران اسکولیوزی را کاهش میدهد.
اوزوندرمانی و تزریق اپیدورال
وقتی اسکولیوز باعث درد یا فشار عصبی شود، این دو روش بسیار مؤثر هستند.
اوزوندرمانی با تزریق گاز اکسیژن فعال به محل آسیب، التهاب را کاهش میدهد و تزریق اپیدورال نیز التهاب عصبی را مهار میکند — بدون نیاز به بستری شدن.
طب سوزنی و سلولدرمانی
طب سوزنی با تحریک مسیرهای عصبی باعث تعادل عضلات دو طرف ستون فقرات میشود.
از سوی دیگر، سلولدرمانی در موارد فرسایشی، با بازسازی دیسکها و بافتهای آسیبدیده، انعطاف ستون فقرات را برمیگرداند.
مطالعات Frontiers in Bioengineering (2023) نیز اثربخشی این روش را تأیید کردهاند.
جراحی اسکولیوز؛ چه زمانی لازم است؟
زمانی که زاویه انحراف بیشتر از ۴۵ تا ۵۰ درجه باشد یا درمانهای غیرجراحی پاسخ ندهند، جراحی توصیه میشود.
هدف جراحی، اصلاح انحراف، تثبیت مهرهها و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.
در کلینیک دکتر مجدزاده، پیش از هر عمل، بیمار تحت بررسی کامل MRI، X-Ray سهبعدی و مشاوره تخصصی قرار میگیرد تا از انجام جراحی غیرضروری جلوگیری شود.
روند جراحی اسکولیوز
- دسترسی به مهرهها از پشت یا پهلو
- اصلاح زاویه با میلهها و پیچهای مخصوص
- جوش دادن مهرهها با پیوند استخوانی (Spinal Fusion)
- بررسی عملکرد اعصاب در حین عمل
- بستن زخم و پانسمان نهایی
طبق گزارش Hospital for Special Surgery (HSS)، بیشتر بیماران ۳ تا ۵ روز پس از عمل مرخص میشوند و میتوانند فعالیتهای سبک را از سر بگیرند.
مراقبتهای قبل و بعد از عمل
قبل از عمل:
- تصویربرداری دقیق (MRI، X-ray)
- بررسی وضعیت عمومی بدن
- تقویت تغذیه و آمادگی روانی
بعد از عمل:
- بستری کوتاهمدت (۳ تا ۵ روز)
- شروع فیزیوتراپی ملایم
- استفاده از بریس در صورت نیاز
- پیگیریهای منظم پزشکی
رعایت این توصیهها طبق آمار Mayo Clinic (2024) احتمال عوارض را تا ۶۰٪ کاهش میدهد.
عوارض احتمالی و هزینه جراحی اسکولیوز
مانند هر جراحی بزرگ، عمل اسکولیوز نیز ممکن است خطراتی مانند عفونت، درد ماندگار، آسیب عصبی یا عدم جوش خوردن استخوانها داشته باشد.
با این حال، در مراکز تخصصی و با تجهیزات مدرن، احتمال بروز این عوارض کمتر از ۱٪ است.
هزینه جراحی اسکولیوز (در سال ۱۴۰۴)
با توجه به شدت انحراف، تجهیزات استفادهشده و نوع بیمارستان، هزینه جراحی در ایران معمولاً بین ۴ تا ۶.۵ هزار دلار متغیر است.
بیمههای پایه و تکمیلی بخشی از هزینه را پوشش میدهند، اما بهتر است قبل از عمل، جزئیات بیمه با کلینیک و شرکت بیمهگر هماهنگ شود.
جمعبندی
اسکولیوز در صورت تشخیص زودهنگام، کاملاً قابل کنترل است.
در کلینیک دکتر آرش مجدزاده، درمان بر اساس شدت انحراف و شرایط فردی طراحی میشود — از تمرینات اصلاحی و لیزر پرتوان گرفته تا جراحیهای پیشرفته و کمتهاجم.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان از درد یا انحراف ستون فقرات رنج میبرید، همین حالا بهترین زمان برای اقدام است.
برای دریافت مشاوره تخصصی، میتوانید با کلینیک دکتر مجدزاده تماس بگیرید و مناسبترین مسیر درمانی را انتخاب کنید.
( این مطلب رپورتاژ بوده و سایت سینما دوست در تالیف و تنظیم آن نقشی نداشته است و تایید کننده آن نمی باشد . )